Εκείνη η ανάμνηση δεν θα ξεφτίσει ποτέ. Ενα κάδρο. Τρία πρόσωπα. Μία από τις πιο ιστορικές στιγμές στην ιστορία του αθλητισμού. Αλήθεια, μπορεί να χωρέσει σε ένα…κλικ τόσο μεγαλείο; Και όμως, μπορεί.

Η τοποθεσία είναι η Κινσάσα, πρωτεύουσα τότε του Ζαίρ, τώρα στα χρόνια μετά τον εμφύλιο, η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό.

Το γεγονός, το περίφημο «Rumble in the jungle». Η πυγμαχική αναμέτρηση, το κορυφαίο αθλητικό «προϊόν» του 20ού αιώνα, ανάμεσα στον Muhammad Ali και τον George Foreman.

Λίγο προτού ο Ali επικρατήσει, η φωτογραφία φέρει τους δύο πυγμάχους στο πλευρό ενός ανθρώπου που έμελλε να ονομαστεί πρωτοπόρος. Του διαιτητή της αναμέτρησης. Γνωρίστε τον Zachary Clayton. Αν ζούσε σήμερα θα ήταν 104 ετών. Έφυγε από αυτόν τον κόσμο το (μακρινό πια) 1997, σε ηλικία 84 χρόνων. Έχοντας αφήσει ξωπίσω του μία απίστευτη κληρονομιά.

Τα ξημερώματα του Σαββάτου ο Clayton έλαβε μία ακόμη αναγνώριση. Ηταν ένας από τους…συμμαθητές του Νίκου Γκάλη και του TracyMcGrady στην τάξη του 2017 για το Naismith Hall Of Fame. Οχι φυσικά για τη σχέση του με την πυγμαχία, αλλά για όσα πέτυχε στο μπάσκετμπολ.

Ας πάρουμε, ωστόσο, τα πράγματα με τη σειρά. Ο Clayton λογίζεται ως το ένα μέλος των Black Fives Era. Σε μία περίοδο εξαιρετικά δύσκολη για τους Αφροαμερικανούς αθλητές. Τότε που οι υπόλοιποι τους αποκαλούσαν υποτιμητικά «νέγρους» και «έγχρωμους».

Αγωνίστηκε με την ομάδα των New York Renaissance, η πιο απλά των Rens. Τότε που ένα σύνολο αποτελούμενο μόνο από Αφροαμερικανούς αθλητές τερμάτισε μία σεζόν αήττητη (41 αγώνες).  Ο Clayton αγωνίστηκε με τη φανέλα των Rens από το 1936 μέχρι το 1943. Δηλαδή πριν τον σχηματισμό του ΝΒΑ. Σε εκείνο το διάστημα αποτέλεσε μέλος τόσο των Harlem Globetroters, όσο και των Washington Bears. Κατέκτησε δύο πρωταθλήματα, το 1939 με τους Rens και το 1943 με τους Bears.

Οι πρωταθλητές του 1943, Washington Bears. Από αριστερά προ τα δεξιά: Charles «Tarzan» Cooper, Charlie Isles, William «Dolly» King, John Isaacs, William «Pop» Gates, Clarence «Puggy» Bell, Zach Clayton, Robert «Sonny» Wood, Jackie Bethards
Η ομάδα των Rens το 1939

Κάπου εκεί, επέστρεψε στην πρώτη αγάπη του, το μπέιζμπολ. Δεν έμεινε για πολύ. Ακολούθησε η επαγγελματική επιλογή του πυροσβέστη. Μέχρι που στη ζωή του μπήκε η διαιτησία. Και εκεί πρωτοπόρος, ως ο πρώτος Αφροαμερικάνος που διηύθυνε έναν αγώνα βαρέων βαρών το 1952. Το δίπλωμα του διαιτητή το τίμησε από το 1949 μέχρι το 1984 σε 219 αγώνες, ενώ μέτρησε και άλλους 16 ως κριτής!

Η καριέρα του στα ρινγκ ήταν απόλυτα συνυφασμένη με τον Ali. Ηταν εκεί στην κορυφαία στιγμή του, στην Κινσάσα. Στο Rumble in the jungle ο Clayton ήταν ο άνθρωπος που μέτρησε μέχρι το 10, για να επιβεβαιώσει πως ο Ali «πετά σαν πεταλούδα και καρφώνει σαν μέλισσα».

Ηταν εκεί και στο ρέκβιεμ του, στις 11 Δεκεμβρίου του 1981, στο Νασάου (Μπαχάμες). Στην ήττα του κορυφαίου όλων των εποχών από τον Trevor Berbick.

Η μονάδα μέτρησης του μεγαλείου δεν διαθέτει κανόνες. Για τον Zachary Clayton το μεγαλείο σημαίνει πολλά. Και τίποτα. Ηταν ένας πρωτοπόρος. Ενας άνθρωπος που ζούσε πριν την εποχή του. Και φρόντισε να καταγράψει το όνομά του στα βιβλία της ιστορίας.