Του Γιώργου Μπακόλα
Ένας τύπος ασυμβίβαστος. Ένας εξαιρετικός σκόρερ. Ένας άνθρωπος που τα έλεγε «έξω από τα δόντια» και ένας ποδοσφαιριστής που γεννήθηκε για να μαζεύει τρόπαια. Όλα αυτά μαζί, μπορούν να συνθέσουν περιληπτικά τον Τζιανλούκα Βιάλι! Τον Ιταλό επιθετικό, που έδειχνε από μικρός ότι θα κάνει τη διαφορά και που δεν πέρασε καθόλου απαρατήρητος από το «καμπιονάτο».
Κάθε άλλο! Γεννημένος στην Κρέμονα, στις 9 Ιουλίου του 1964, ο Τζιανλούκα Βιάλι είχε από μικρός το μυαλό του στην μπάλα. Ξεχνιόταν συχνά στο γήπεδο και όπως ομολογούν οι παιδικοί του φίλοι δεν έφευγε από αυτό αν δεν κέρδιζε. Η Κρεμονέζε, ομάδα της πόλης του, ήταν η πρώτη που άντλησε το ταλέντο του. Πριν καν συμπληρώσει 20 χρόνια, είχε αρχίσει να γίνεται γνωστός στην Ιταλία για την έφεσή του στο σκοράρισμα. Τα 10 γκολ που πετυχαίνει στην τελευταία του, όπως αποδεικνύεται, σεζόν, την περίοδο 1983-84 με την Κρεμονέζε, αποτελούν γι’ αυτόν διαβατήριο ώστε να κάνει το επόμενο βήμα. Η Σαμπντόρια, ξοδεύοντας αρκετά χρήματα για την εποχή, θα τον κάνει δικό της και το άστρο του Βιάλι θα αρχίσει να λάμπει.
Σούπερ δίδυμο με Μαντσίνι και πρωταθλητής!
Στην Γένοβα, ο Τζιανλούκα Βιάλι σύντομα θα αγαπηθεί πολύ. Η Σαμπντόρια μπορεί να μην ανήκε στα μεγάλα ιταλικά κλαμπ, όμως είχε δυναμική και ο Βιάλι προσαρμόστηκε πολύ σύντομα σε αυτό που ήθελε η πόλη. Έναν άνθρωπο δηλαδή, να βγάζει στο γήπεδο όλο τον τσαμπουκά και την τρέλα με την καλή έννοια που ήθελαν οι φίλαθλοι. Δεν ήταν όμως μόνο γι’ αυτό στο γήπεδο. Ο Βιάλι, μαζί με τον Ρομπέρτο Μαντσίνι (σ.σ. σημερινό προπονητή της Μάντσεστερ Σίτι), δημιούργησαν ένα εξαιρετικό δίδυμο στην επίθεση και η «Σαμπ» άρχισε να μπαίνει στον δρόμο των επιτυχιών. Μία φουρνιά εξαιρετικών παικτών, όπως ο Ατίλιο Λομπάρντο ή ο Βλαντιμίρ Γιούγκοβιτς συνθέτει ένα πολύ καλό σύνολο, το οποίο με τον Βιάλι στην επιθετική του γραμμή, δημιουργεί μεγάλες προσδοκίες.
Η Σαμπντόρια κατακτά τρεις φορές το κύπελλο Ιταλίας, το 1985, το 1988 και το 1989. Τα δύο τελευταία χρόνια, φθάνει και στον τελικό του Κυπέλλου Κυπελλούχων. Κι αν την πρώτη φορά δεν τα καταφέρνει, τη δεύτερη, κόντρα στην Άντερλεχτ, ο Τζιανλούκα Βιάλι παίρνει προσωπικά την υπόθεση και με δύο δικά του γκολ οδηγεί τη «Σαμπ» στην κορυφή της Ευρώπης! Ήταν το πρώτο του ευρωπαϊκό τρόπαιο! Ήξερε όμως ότι αυτό ήταν απλώς μία καλή αρχή. Στην Ιταλία θεωρούν ότι το πρώτιστο κτήμα ενός πολύ καλού Ιταλού ποδοσφαιριστή είναι το πρωτάθλημα. Εκείνη η Σαμπντόρια, δεν θα μπορούσε να μην φθάσει στην κατάκτηση και ενός σκουντέτο. Το καταφέρνει την περίοδο 1990-91, όταν κερδίζει μέσα σε αποθέωση από τους οπαδούς της το πρωτάθλημα Ιταλίας, με τον Βιάλι να πραγματοποιεί μαγική χρονιά. Το τέλος της επόμενης σεζόν τον βρίσκει ένα βήμα πριν την κατάκτηση της κορυφής και στην Ευρώπη. Η Σαμπντόρια φθάνει στον τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ, όμως γεύεται το πικρό ποτήρι της ήττας, καθώς χάνει 1-0 από την Μπαρτσελόνα, που κερδίζει στα… σημεία, εξαιτίας ενός πολύ δυνατού φάουλ του Ρόναλντ Κούμαν. Κάπου εκεί, το κεφάλαιο της Σαμπντόρια κλείνει για τον Βιάλι, που φεύγει σχεδόν «γεμάτος» από την Γένοβα. Τα καλύτερα όμως τον περίμεναν!
Ηγέτης στην Γιουβέντους
Η Γιουβέντους, θα πληρώσει 12.5 εκ. ευρώ για να τον κάνει δικό της, θέλοντας να έχει μπροστά από τον Ρομπέρτο Μπάτζιο έναν παίκτη ο οποίος θα μπορεί να στέλνει εύκολα την μπάλα στα δίχτυα. Ο Βιάλι έχει πολύ όρεξη, όμως νιώθει λίγο παράξενα. Δεν προσαρμόζεται εύκολα. Τα δύο πρώτα του χρόνια στην «Μεγάλη Κυρία» περιέχουν μπόλικη αμφισβήτηση προς το πρόσωπο του. Το 1993, κόντρα στην Μπορούσια Ντόρτμουντ η Γιουβέντους κατακτά το κύπελλο ΟΥΕΦΑ, όμως ο μεγάλος στόχος παραμένει το «σκουντέτο». Ήταν αδιανόητο για τους «μπιανκονέρι» να έχουν να κατακτήσουν πρωτάθλημα από το 1986 και διέκριναν μέσα σε όλα ότι… ο Βιάλι δεν μπορεί να κάνει την διαφορά για να έρθει ο τίτλος. Ο Τζιοβάνι Τραπατόνι στην πραγματικότητα δεν τον εμπιστεύεται. Προτιμά τον Αντρέας Μέλερ για την επιθετική του γραμμή, αφήνοντας τον Βιάλι να αισθάνεται δεύτερη επιλογή.
Το καλοκαίρι του 1994 μοιάζει να είναι απογοητευτικό με τον Ιταλό επιθετικό να βρίσκεται κοντά στην έξοδο, καθώς έβλεπε και ο ίδιος ότι η κατάσταση φθάνει στο απροχώρητο. Όμως ήταν πεισματάρης. Ήθελε να αποδείξει σε όλους ότι ο Βιάλι ήταν κάτι διαφορετικό. Ο Αλεσάντρο Ντελ Πιέρο έπαιρνε την μπαγκέτα από τα χέρια του Ρομπέρτο Μπάτζιο όμως η μεγάλη διαφορά για τον Βιάλι ερχόταν από αλλού. Ο Μαρτσέλο Λίπι αναλαμβάνει την «Μεγάλη Κυρία» ενώ οι Τζιράουντο και Μότζι που μπαίνουν μπροστά διοικητικά, επαναλαμβάνουν ότι στηρίζουν τον κορυφαίο Ιταλό επιθετικό. Ο Τζιανλούκα Βιάλι λογίζεται πια ως βασικός. Η Γιουβέντους αλλάζει ρότα προς το καλύτερο και ο Βιάλι αρχίζει να παρουσιάζει στοιχεία ηγέτη. Πρώτος θα τρέξει να μαρκάρει, πρώτος θα δώσει το σύνθημα αντεπίθεσης, πρώτος θα σκοράρει, πρώτος θα πανηγυρίσει… Πρώτος σε όλα του όμως, καθώς ο Μάιος του 1995 βρίσκει την Γιουβέντους στην κορυφή του ιταλικού πρωταθλήματος μετά από εννέα ολόκληρα χρόνια και ο Βιάλι, έχει αυτό που του αξίζει: την αναγνώριση!
Στην κορυφή της Ευρώπης!
Έναν χρόνο νωρίτερα, μολονότι ο Τζιανλούκα Βιάλι σκοράρει στον έναν από τους διπλούς τελικούς του κυπέλλου ΟΥΕΦΑ, η Γιουβέντους χάνει από την Πάρμα και ο Βιάλι στερείται του δεύτερου ευρωπαϊκού τροπαίου. Όμως η επόμενη σεζόν είναι ονειρική. Η πορεία στην Ευρώπη εκπληκτική και ο τελικός της Ρώμης πραγματικότητα. Αντίπαλος ο πρωταθλητής Ευρώπης Άγιαξ. Η Γιουβέντους είναι πολύ ανώτερη όμως το τελικό 1-1 στέλνει το ματς στα πέναλτι. Εκεί επικρατεί η ψυχραιμία των Ιταλών και ο Τζιανλούκα Βιάλι ως αρχηγός, σηκώνει το τρόπαιο του Τσάμπιονς Λιγκ σε μία από τις κορυφαίες στιγμές της καριέρας του. Το πανηγυρίζει με την ψυχή του, καθώς ξέρει ότι θα είναι και το τελευταίο του με τη φανέλα της «Μεγάλης Κυρίας». Η απόφαση αποχώρησης του είχε παρθεί. «Ο Βιάλι πέτυχε αυτό που πέτυχε διότι είναι ένας σπουδαίος χαρακτήρας, γεννημένος νικητής και ηγέτης» έλεγε ο Μαρτσέλο Λίπι, που τον αποχαιρετούσε, γνωρίζοντας ότι δύσκολα θα έβρισκε έναν παίκτη σαν τον Βιάλι. Με 38 γκολ σε 102 αγώνες, φεύγει από το Τορίνο, μένοντας όμως πολύ ψηλά στην συνείδηση των «τιφόζι».
Κυπελλούχος Ευρώπης και με την Τσέλσι
Στα 32 του χρόνια, αποφασίζει να αφήσει την Ιταλία, συνεχίζοντας την καριέρα του στην Αγγλία και την Τσέλσι. Οι Λονδρέζοι ήξεραν ότι πόνταραν σε έναν παίκτη γεννημένο νικητή και τροπαιούχο. Δεν θα χάσουν. Ο τρόπος παιχνιδιού του Βιάλι, τον κάνει σύντομα αγαπητό στους Άγγλος οπαδούς, που θα πανηγυρίσουν μαζί του την κατάκτηση του κυπέλλου, ενώ το 1998 η Τσέλσι θα κερδίσει και το Κύπελλο Κυπελλούχων, με τον Ιταλό επιθετικό να προσθέτει ένα ακόμη ευρωπαϊκό τρόπαιο στο πλούσιο παλμαρέ του. Την ίδια σεζόν, η Τσέλσι κατακτά και το Λιγκ Καπ, με πρωταγωνιστή τον Βιάλι.
Στον πάγκο με κοστούμι και γραβάτα!
Ο Τζιανλούκα Βιάλι δεν ήξερε τι θα πει πάγκος! Εκτός από την πρώτη του διετία στην Γιουβέντους, ήταν πάντοτε βασική επιλογή κάθε προπονητή. Ίσως δεν σκεφτόταν καν τον εαυτό του στην θέση του τεχνικού, όμως όλα έγιναν πολύ γρήγορα. Η διοίκηση της Τσέλσι, αναγνωρίζοντας το έρισμα που έχει στους συμπαίκτες του και στον κόσμο αλλά και βλέποντας στο πρόσωπο του έναν χαρακτήρα που θα μπορούσε να αναλάβει τέτοια ευθύνη, του προτείνουν να γίνει προπονητής της ομάδας. Το κάνει! Από τα μέσα του 1998 αναλαμβάνει ως προπονητής και παίκτης (!) την Τσέλσι, ενώ μετά κάθετα μόνιμα στον πάγκο, μέχρι το 2000. Ο Βιάλι ως πρωτάρης θα καταφέρει αρκετά πράγματα. Φέρνει μία διαφορετική νοοτροπία στην Τσέλσι, βγάζοντάς την από τα στενά όρια της αγγλικής ποδοσφαιρικής πραγματικότητας. Μετά το τέλος της συνεργασίας του με την Τσέλσι, τον εμπιστεύεται η Γουότφορντ, όμως εκεί μάλλον αρχίζει να καταλαβαίνει ότι τελικά η δουλειά του προπονητή, δεν του πηγαίνει και τόσο πολύ…
Δύο Μουντιάλ και ένα Πανευρωπαϊκό
Η Εθνική ομάδα της Ιταλίας, αναμφίβολα αποτέλεσε αναπόσπαστο μέρος της καριέρας και της ζωής του Τζιανλούκα Βιάλι. Με την «Σκουάντρα Ατζούρα» αγωνίστηκε σε δύο Παγκόσμια Κύπελλα, το 1986 και το 1990, ενώ έπαιξε και στο Euro 1988. Ο Βιάλι συνολικά μέτρησε 58 εμφανίσεις και 21 γκολ με την Εθνική Ιταλίας, ενώ η μεγάλη του ατυχία ήταν ότι πριν το Μουντιάλ του 1990 που διεξήχθη στην πατρίδα του τραυματίστηκε σοβαρά, με αποτέλεσμα να ταλαιπωρείται και να παίξει μόνο σε τρία παιχνίδια.
INFO
- Σήμερα ο Βιάλι είναι σχολιαστής στο Sky Sport της Ιταλίας.
- Έχει δύο παιδιά και όπως είπε «ποτέ δεν θα τα έσπρωχνε να γίνουν ποδοσφαιριστές».
- Δέχθηκε πρόταση να αναλάβει την Κ.Π.Ρ. όμως τελικά το θέμα δεν προχώρησε.
- Σήμα κατατεθέν του Τζιανλούκα Βιάλι ήταν τα ανάποδα ψαλίδια. Σε μία σεζόν του στην Γιουβέντους είχε καταφέρει να σκοράρει τρεις φορές με τον τρόπο αυτό!
- Είναι από τους λίγους ποδοσφαιριστές που έφθασαν σε έξι ευρωπαϊκούς τελικούς, με τρεις διαφορετικές ομάδες. Κατέκτησε μάλιστα ευρωπαϊκό τρόπαιο με Σαμπντόρια, Γιουβέντους και Τσέλσι.
- Πέρσι ο Βίλας Μπόας «έσπασε» το ρεκόρ του Βιάλι, που ήταν ο νεότερος προπονητής που είχε κατακτήσει ευρωπαϊκό τρόπαιο, ως τεχνικός της Τσέλσι το 1998 ήταν 33 ετών και 308 ημερών.
- Ο Τζιανλούκα Βιάλι είχε τη θεωρία ότι ο δεξιός μπακ ήταν πάντα ο χειρότερος παίκτης σε μια ομάδα. Δεδομένου ότι αν είχε μπόι και ήταν καλός στο μαρκάρισμα, οι προπονητές τον έκαναν στόπερ. Αν πάλι είχε τεχνικές ικανότητες τον προωθούσαν στη μεσαία γραμμή. Συνεπώς, για τη θέση του δεξιού μπακ, απέμεναν όσοι υστερούσαν τόσο αμυντικά, όσο και επιθετικά.
Δείτε τον να αγωνίζεται:
